Je nieuwe huisgenoot

Kat in nieuwe omgeving introduceren

De omgeving van de kat is heel belangrijk voor diens mentale en psychische evenwicht. Een kat leeft in een wereld van geuren en de aanwezigheid van de geur van zijn vertrouwde omgeving heeft een angstreducerend effect op de kat. In zijn vertrouwde (geur)omgeving voelt hij zich veilig. Het wegnemen van de kat uit deze (geur)omgeving heeft een enorme impact op de kat. Als de introductie van een kat in zijn nieuwe omgeving niet juist wordt aangepakt is er een groter risico op problemen gerelateerd aan angst en vrees, zoals sproeigedrag, krabben op meubilair, overdreven zelfverzorging/zelfmutilatie, opeten van vreemde voorwerpen,…. Het is dus heel belangrijk de nodige aandacht te besteden aan de correcte introductie van de kat in zijn nieuwe omgeving; zowel als de kat terecht komt in een gezin met andere katten als wanneer het om een gezin met andere dieren, kinderen,… gaat. De dagelijkse routine van het nieuwe gezin waarin de kat terecht komt is mogelijk ook heel verschillend van de routine die de kat kent, wat een bijkomende stressfactor is. Ook als je verhuist dient de kat dus op een correcte manier geïntroduceerd te worden in het nieuwe huis.

De rol van de omgeving voor de kat

Wanneer een kat geconfronteerd wordt met een beangstigende situatie dan is de manier om daarmee om te gaan uiterst afhankelijk van zijn vertrouwdheid met de omgeving en de gelegenheden die er zijn om te kunnen vluchten of om situaties te kunnen vermijden. Hierdoor is de kat uitermate gehecht aan en afhankelijk van zijn territorium. Het biedt hem de nodige veiligheid. Het territorium van de kat kan zeer groot zijn. Binnen de grenzen van dit territorium is er echter een kerngedeelte waar de kat komt rusten, eten, andere vertrouwde leden van zijn sociale groep ontmoet,…, ook wel de core area genoemd. Dit is de plaats binnen het territorium van de kat waar ze zich het veiligste voelt. De herkenning van deze core area is gedeeltelijk afhankelijk van geursignalen op basis van feromonen. De kat besteedt namelijk een groot deel van zijn tijd en energie aan het plaatsen van geurmarkeringen met zijn kop en flank, binnen dit kerngebied. Dit doet ze dus om delen van deze omgeving te kunnen herkennen als zijnde ‘vertrouwd’, maar ook om voor zichzelf een geruststellende omgeving te scheppen. Deze manier van ‘markeren’ is heel efficiënt voor de kat. Het stelt hem namelijk in staat om een veilige plaats te herkennen op basis van geurvlaggen zonder dat hij zich details hoeft te herinneren over de vormen en/of gebeurtenissen die er plaatsvonden. Op die manier is de kat minder belast met het moeten onthouden van al deze zaken.

In een nieuw(e) (t)huis zijn deze persoonlijke signalen van de kat afwezig. In plaats daarvan zijn er allerlei vreemde geuren; mogelijks zelfs geuren van andere katten die daar voordien leefden. Dit wekt angst/vrees op bij de kat, die kan leiden tot allerlei probleemgedrag.

De mogelijkheid bestaat echter om ‘kunstmatige’ geuren van de ‘core area’ aan te brengen. Het gebruik van synthetische feromonen zoals Feliway kunnen een nieuwe omgeving voor de kat toch vertrouwd en veilig doen overkomen. De hechting van de kat aan zijn vertrouwde omgeving zorgt ervoor dat een kat zeer stressgevoelig is als ze geadopteerd worden/naar een nieuw gezin gaan of i.g.v. verhuis. De juiste introductie aan een nieuwe ‘core area’ vermindert dus de stress en de kans op problemen gerelateerd aan angst. Het scheppen van vertrouwdheid aan een nieuwe omgeving vermijdt ook dat de kat terugkeert naar zijn oorspronkelijk territorium na een verhuis.

Vervolgens gaat de kat haar nieuwe omgeving onderzoeken. Deze verkenning verloopt stervormig. Dit wil zeggen dat de kat vanuit een veilige plaats vertrekt om daar telkens naar terug te keren en van daaruit weer opnieuw te gaan onderzoeken. Een angstopwekkende gebeurtenis of voorwerp doet de kat altijd even terugkeren naar deze veilige plaats. Het succesvol leren over een nieuwe omgeving is dus afhankelijk van het reeds bestaan en hebben van een veilige plaats om naar terug te keren. Zonder deze veilige plaats zal de kat veel vrees/angst ervaren, waardoor ze mogelijks langdurig een afkeer zal hebben/krijgen van alle prikkels die de kat tegenkomt tijdens de eerste uren in een nieuwe omgeving. Bijvoorbeeld: een goed gesocialiseerde kat geniet van het gezelschap van kinderen in de voor haar vertrouwde omgeving. Diezelfde kat kan mogelijk angstig reageren op kinderen i.g.v. verhuis naar een vreemde omgeving. Dergelijke omstandigheden kan de relatie met de kinderen langdurig tot zelfs blijvend belasten, zelfs nog nadat de kat zich gesetteld heeft in de nieuwe thuis. Daarom is het dus ook belangrijk dat een kat eerst haar nieuwe omgeving aanvaardt en zich er veilig voelt, dit voordat zij geconfronteerd wordt met mogelijke stressopwekkende dingen.

Introductie van een kat in een nieuw(e) (t)huis praktische toepassing – Overzicht

• Vooraleer de kat te verhuizen naar zijn nieuwe thuis: Verzamel eerst geuren van het gezicht en de flanken van de kat op een propere doek en stop deze doek in een goed afgesloten zak.
• Bij het overbrengen van de kat naar zijn nieuwe thuis neem je voorwerpen mee die drager zijn van de gezicht – en flankgeuren van de kat, zoals dekentje uit de slaapplaats van de kat.
• Maak een rustige kamer in het nieuwe huis klaar voor ontvangst van de kat. Plaats er eten, water, een kattenbak en vertrouwde voorwerpen uit de vorige thuis van de kat. De kat zal in eerste instantie geïntroduceerd worden in deze kamer. Het is dan ook belangrijk dat er voordien geen andere katten/huisdieren hebben geleefd.
• Gebruik de propere doek uit de gesloten zak om gezicht – en flankgeuren van de kat aan te brengen op meubels in deze kamer van de nieuwe thuis.
• Plaats een Feliway-verdamper in deze kamer een tweetal uren voordat de kat er aankomt. Er is één verdamper nodig per 50 tot 70 m².
• Plaats de kat in de kamer met zijn transportkooi en doe het deurtje van de transportkooi open zodat de kat de kamer kan gaan verkennen als ze wil. Dwing haar niet eruit te komen; geef haar de kans om op haar eigen tempo de kamer te gaan verkennen. Laat het deurtje ook open staan zodat ze ernaar terug kan keren als ze wil.
• Pas als je merkt dat de kat volledig ontspannen rondloopt in deze kamer geef je haar toegang tot de rest van het huis. Afhankelijk van het temperament van de kat kan dat enkele uren tot enkele dagen duren. Belangrijk is dat de kat ontspannen, speels en benaderbaar is.
• Werk kamer per kamer; geef de kat geleidelijk aan toegang tot andere kamers in het huis, dit op haar tempo. Ga zo te werk totdat de kat het volledige huis onderzocht heeft. De kat moet dit kunnen doen in alle rust en niet terwijl mensen heen en weer lopen voor de verhuis, noch terwijl mensen haar proberen af te leiden.

Bron: https://www.kattenziektes.com/kat-nieuwe-omgeving.html Artikel geschreven door Pet-Consulting – Gedragspraktijk voor hond en kat.

Stappenplan voor de introductie van een nieuwe kat kan bij de katten die je al hebt

Slechts één kans

Sommige eigenaren zweren bij de methode om de nieuwe kat meteen in de woonkamer te zetten, liefst midden tussen de andere katten, en ze het onderling te laten uitvechten. Ook fokkers of verkopers dringen er soms op aan om het zo te doen.
Er wordt gezegd dat je maar één kans krijgt om een goede indruk te maken op iemand. Dat geldt eigenlijk ook bij katten: als de eerste kennismaking negatief verloopt, heb je een probleem. Het kost namelijk veel tijd en moeite om vechtende katten tot een harmonieuze groep te smeden. Voldoende reden om te werken aan een rustige introductie.

De katten nooit laten vechten

Je hoort nog wel eens het advies om de katten het onderling maar te laten uitvechten. Dat is absoluut geen goed plan. Katten kennen geen overgave-gedrag en zullen tot het uiterste doorgaan met vechten. Je eindigt dan met één doodsbange kat en een relatie die echt nooit meer te herstellen is.

Een vriendelijke ontmoeting

Als je katten je lief zijn, kies dan voor een rustige introductie van een nieuwe kat. Het duurt misschien een paar dagen, maar het bezorgt iedereen (inclusief jezelf) minder stress.
Laat je katten het tempo bepalen: als de nieuwe kat makkelijk geaccepteerd wordt, kun je dit stappenplan redelijk snel doen. Is de aanwezige kat daarentegen wat argwanend, neem dan rustig de tijd voor elke stap. Je kunt dit stappenplan gebruiken als je er een tweede kat bij neemt, maar ook als je al meerdere katten hebt die je aan elkaar wilt voorstellen.

Houd er rekening mee dat een kat territoriaal is: zijn eigen veilige omgeving is voor hem zeer belangrijk. Een kat zal een ander dier snel als indringer zien. Katten houden niet van verandering en veel katten houden al helemaal niet van andere katten in hun territorium. Diplomatie is hier dan ook vereist!

Niet alle katten vinden het leuk om een huisgenoot erbij te krijgen, bedenk daarom eerst of het wel een goed idee is om er een kat bij te nemen.

Een tweede volwassen kat bij een volwassen kat

• Neem je er een tweede kat bij, zorg dan dat je voor de nieuweling genoeg spulletjes heeft: ook deze kat heeft een eigen kattenbak, eigen eet- en drinkbakjes nodig en een eigen slaapplaats. Dat geldt uiteraard ook als de tweede kat een kitten is.
  Misschien dat de katten na de introductie prima met elkaar overweg kunnen en samen de etens- of kattenbak willen delen, maar voor de eerste aanpak is het beter om ze elk hun eigen spullen te geven en de kans op ruzie zo klein mogelijk te maken.
• Begin met de nieuwe kat een eigen afgesloten ruimte te geven, bv. een zolder of logeerkamer, met alles wat hij nodig heeft: eten, drinken, kattenbak, krabpaal en speeltjes. Geef hem vooral ook een paar plekjes waar hij zich kan terugtrekken, maar controleer de kamer eerst goed op mogelijke ontsnappingsroutes. Geef hem bovendien niet de favoriete kamer van je eigen kat, want deze zal het niet waarderen om ‘verbannen’ te worden, ook al is het tijdelijk.
• Als eerste stap wrijf je iedere kat langs het kopje met bv. een sok of een washandje. Leg deze in de ruimte van de andere kat. Beloon de kat als hij in de buurt van de sok komt. Ga niet verder voordat de katten niet meer negatief reageren op elkaars geur. Gaan de katten blazen of grommen als ze de sok ruiken, dan kun je er gerust van uit gaan dat je heel veel tijd moet uittrekken voor dit stappenplan!
• Als volgende stap laat je de nieuwe kat voorzichtig het huis verkennen. Daartoe kun je het beste de oorspronkelijke kat in een andere ruimte opsluiten en de deur van het verblijf van de kat openzetten, zodat deze op zijn eigen tempo op onderzoek uit kan gaan. Daarna gaat hij terug in zijn eigen kamertje en kan de andere kat ontdekken dat de nieuweling op pad is geweest. Ook hier geldt weer: je bepaalt zelf hoe snel je deze stappen doorloopt, afhankelijk van de reactie van de katten. Het kan enkele dagen tot een week duren voordat de katten weer op hun gemak zijn.
• Dan wordt het tijd om de katten elkaar te zien. Het is het veiligst om de eerste paar ontmoetingen op voldoende afstand van elkaar te laten plaatsvinden, zodat ze elkaar niet kunnen verwonden. Houd in het begin liever wat meer ruimte aan dan misschien strikt noodzakelijk is.Zet de deur van de kamer van de nieuwkomer open, maar blijf erbij, het liefst ertussen. Geef beide katten iets lekkers, maar wel op ruime afstand van elkaar. Voorkom dat ze naar elkaar toe rennen en voorkom dat ze gaan grommen. Leid de katten anders meteen af met een speeltje en zet de nieuwkomer terug in zijn kamer. Probeer het de dag erna opnieuw. Laat de ontmoetingen niet te lang duren, niet langer dan een paar minuten. Hoe langer je ze bij elkaar laat, hoe groter de kans dat het mis gaat!
• Veel adviezen op internet raden je aan om de katten steeds dichter bij elkaar te laten eten. Ik ben daar fel op tegen. Eten moet een rustmoment zijn voor de katten en mag niet gekoppeld worden aan stress. Als de katten genoeg trek hebben, zullen ze inderdaad in elkaars buurt eten, maar dat wil niet zeggen dat ze het prettig vinden. Gebruik gerust snoepjes of iets anders lekkers als afleiding, laat ze echter apart van elkaar eten op een eigen veilige plek.
• Belangrijk is dat de katten weten dat er leuke dingen gebeuren als ze bij elkaar komen: een spelletje, een snoepje of een aai van de baas.
  Dit is de fase die het meeste tijd in beslag zal nemen. Wees niet teleurgesteld als het meer tijd kost dan verwacht, katten laten zich niet dwingen!

Een introductie kan soms wel een paar weken duren, dat verschilt per situatie.

Een kitten bij een volwassen kat

Wil je een kitten introduceren bij een volwassen kat, volg dan dezelfde stappen als bij ‘Een tweede kat bij een volwassen kat’. Je kunt de introductie waarschijnlijk vrij snel doen, want kittens worden meestal wel wat makkelijker geaccepteerd door volwassen katten. Let er wel op dat je het kitten voldoende afleiding geeft en dat je zelf ook veel met het diertje speelt, zodat je een goede band met het kleintje opbouwt.

Een derde kat erbij

Heb je al twee katten, houd er dan rekening mee dat de komst van een derde de verhouding tussen de oorspronkelijke twee katten kan veranderen.
Bij een derde kat ga je hetzelfde te werk als bij een tweede kat, maar stel je de nieuweling steeds aan één andere kat voor, dus niet aan beide tegelijk. Begin met de kat waarvan je denkt dat die de nieuwkomer het makkelijkst zal accepteren.

Bron: https://www.praktijkvoorkattengedrag.nl/aanschaf-en-opvoeding/de-introductie-van-een-nieuwe-kat/